سیره اخلاقی امام باقر(ع)
نيکوگفتاري با ديگران
بهترين
چيزي را که دوست داريد درباره شما بگويند ، درباره مردم بگوييد.
امام محمد باقر ـ عليهالسلام ـ پنج نکته را سفارش فرموده اند:
اگر مورد ستم واقع شدي ستم مکن.
اگر به تو خيانت کردند خيانت مکن.
اگر تکذيبت کردند خشمگين مشو.
اگر مدحت کنند شاد مشو.
اگر نکوهشت کنند بي تابي مکن.
اين
نکات را نه تنها شکيبايي که استقامت بزرگ مي توان ناميد. مردمي که در مناسبات
متقابل با يکديگر اين موارد را رعايت کند: حقوق ديگران را مانند حقوق خود محترم
داشته بر آن دل بسوزانند، فروتني را پيشه خويش ساخته از غرور و جدال بپرهيزند و
درکنار اين سه شکيبايي به خرج دهند مطمئناً درِ دنيايي زيبا و جامعه اي سالم را به
روي خويش خواهند گشود و پس از آن ما ناظر مشاجره و برخوردهاي رانندگان درخيابان
ها، مردم در صف ارزاق و ديگر صحنه هاي دل آزار نخواهيم بود.
اميد
است با بهره گيري از سيره اين امام همام در همه مراحل زندگي، يك زندگي سالم،
همراه با روشن بيني و بصيرت بنا كنيم. و با زمينه سازي و انتظار ظهور حجت راه را
براي تشكيل حكومت عدل الهي هموار سازيم.
بحارالانوار-ج75-صفحه152و167.مظاهر
مرده ای که از آسمان چهارم برگشت.
حضرت آیت الله سید عباس حسینی کاشانی از جمله شاگردان(آخرین شاگرد) مبرز آیت الله سید علی قاضی، عارف نامور و نادره روزگار ما بودند که با کمال تاسف همزمان با ظهر شرعی 27 تیرماه دار فانی را وداع گفتند.
وی در 18 سالگی به درجه اجتهاد رسید و در سن 20 سالگی به مدت سه سال از محضر آن عارف شهیر بهره برد.
از ایشان درباره آیت الله سید علی قاضی کرامتی نقل شده است که در زیر میآید:
یکی از علمای آن زمان بود که در فقه و اصول، دویست و پنجاه تا سیصد نفر پای درسش می نشستند. خانم این آقا مریض شدند و روز به روز حالشان بدتر می شد، تا این که یک روز صبح حالش از هر روز بدتر شد و از هوش رفت و دیدند که امروز و فردا است که خانم از دنیا برود و آن آقا سراسیمه می آید پیش آقای قاضی. من این جریان را خودم بودم. تا نشست، آقا فرمودند: خانم چطور است؟ گریه کرد و گفت آقا دارد از دستم می رود. اگر امروز ایشان بمیرند فردا هم من می میرم. این ها سی و هفت سال با هم بودند و بچه هم نداشتند و خیلی انیس هم بودند.
آقای قاضی یکی از مختصاتش این بود که در صورت کسی نگاه نمی کردند. و همینطور که سرشان پایین بود تند تند دعا می خواندند و چشمشان هم بسته بود. من این ها را به چشم خودم دیدم. بعد دستشان را بلند کردند و چشمشان را پاک کردند و سپس گفتند: شما بفرمائید منزل، خداوند ایشان را به شما برگرداند. او هم به آقای قاضی خیلی اعتقاد داشت و می دانست هر چه بگوید حق است؛ می رود به خانه شان و بعد می بیند خانمش که او را صبح به سمت قبله کرده بودند و هیچ حرفی نمی زد، حالا خوب و سر حال است و خانم به آقا می گوید: از شما ممنونم که پیش آقای قاضی رفتید: آن آقا احوال مرا پرسید شما گفتید آقا دعا کن و ایشان هم دعا کردند. من همان موقع از دنیا رفته بودم چند دقیقه ای بود که قالب تهی کرده بودم. من را بردند تا آسمان چهارم رسیدم و آن جا صدایی شنیدم که فلانی با احترام، درخواست تمدید حیات ایشان را کرده اند و همان موقع مرا برگرداندند.
توفیق الهی
از آيت الله بهجت پرسيده شد اين که شنيده مي شود کارهاي خير و اعمال صالح توفيق الهي مي خواهد يعني چه و آيا اين موضوع با اختيار منافاتي ندارد؟ ايشان در پاسخ فرمودند:«اگر توفيق و دستگيري خدا نباشد، مگر کارهاي اختياري انسان انجام مي شود؟ بايد دستگيري و توفيق از ناحيه خدا باشد تا با اعمال اختيار و اراده از ناحيه بنده، کارهاي اختياري انجام شود. تازه انجام افعال اختياري مشروط به بقاي حيات و صحت و نبود موانع است.
به طور مثال براي انجام نماز بايد بنده ساجد و… باشد و عنوان سجود به قيام مبدل شود و شخص قائم، راکع و ساجد شود، اين ها همه از او و به سوي اوست؛ زيرا وجود و ايجاد تا چه رسد به حرکات و سکنات به اوست، چنان که مي فرمايد: «مارميت اذ رميت ولکن ا… رمي» (آن هنگام که سنگريزه ها را پرتاب کردي اين تو نبودي که انداختي، بلکه خدا انداخت.) ما همين اندازه مي دانيم که خداوند امر فرموده و نهي کرده و ما در فعل و ترک مضطر نيستيم و همين مصحح عقوبت است و نيز با وجدان ثابت مي شود که خود را در مورد تکليف فاعل مايشاء و مختار و خالق فعل مي دانيم. انسان فاعل ما به است نه فاعل ما منه(يعني زمينه ساز فاعل حقيقي است نه فاعل حقيقي و ايجادي).
“تسنیم”
خدایا من یک مسافرم ...
گیله مرد میگفت : قبل از تولد و برای بدنیا اومدن ؛ خودمون رو در دریایی از آب قرار میدیم
بعد از تولد و برای زندگی، در اقیانوسی از هوا
و با مردن ، در میان خروارها خاک …
امیدوارم این چرخه رو با آتش تکمیل نکنیم.
خدایا پناه بر تو از این دنیای پر از هوا
خدایا در این سفر پر بلا ، آب و باد و خاک را تحمل کرده ام ؛ از آتش به تو پناه می برم .
خدایا من یک مسافرم …
ربنا آتنا فی الدنیا حسنه و فی الاخره حسنه و قنا عذاب النار
“تسنیم”
"خدا میبیند"...
به ایت الله بهجت گفتند کتابی در زمینه ی اخلاق معرفی کنید،فرمودند یک کتاب لازم نیست ، یک جمله کافیست:
“خدا میبیند"…
“تسنیم”
روش پاسخگویی به نیکی ها در کلام حضرت امیر ،علی علیه السلام
وَ قَالَ ( عليه السلام ) : إِذَا حُيِّيتَ بِتَحِيَّةٍ فَحَيِّ بِأَحْسَنَ مِنْهَا وَ إِذَا أُسْدِيَتْ إِلَيْكَ يَدٌ فَكَافِئْهَا بِمَا يُرْبِي عَلَيْهَا وَ الْفَضْلُ مَعَ ذَلِكَ لِلْبَادِئِ .(نهج البلاغه ،حکمت 59)
ترجمه : هرگاه کسی به تو درود فرستد ،تو بهتر از آن درود بفرست ،و هرگاه دستی به احسان و نیکی سوی تو دراز شد،آن را به افزودن برآن پاداش ده (و نیکی را به نیکی بهتری تلافی کن )، و گرچه فضیلت برای کسی است که در ابتدا نیکی کرده است.
پیام حکمت: این کلام امام علیه السلام دارای چند پیام است :
1_ امام به طور غیرمستقیم مردم را به دوری از غرور فرا می خواند ؛ زیرا شروع کننده سلام را بهتر از پاسخ دهنده معرفی می کند و همین نکته انگیزه می شود تا مومنان بدون در نظر آوردن جایگاه اجتماعی خود ،در سلام کردن بر یکدیگر سبقت گیرند.
2_مومنان با یکدیگر بزرگوارانه و با کرامت نفس برخورد کنند.
3_ پیام دیگر حکمت که تکمیل کننده پیام اول است ، دعوت به تواضع و فروتنی است؛ زیرا هر کس شروع به سلام کند ، به طور طبیعی باید از خودبرتربینی دست بردارد.
4_ نکته دیگری که از این حکمت می توان استفاده کرد ، اینست که مردم در کار خیر از هم سبقت بگیرند .
منبع : کتاب راه روشن ،ج2،ص147
مالکی
آرامش مومنان
“تسنیم”